We zien de tomaat in elk seizoen op andere manieren op tafel: in een salade, als bijgerecht of als ingekookte pastasaus. Deze vrucht (ja vrucht!) is een rood vitaminebommetje, dat ook roze, groen, paars en zelfs zwart-wit in de betere groentewinkel ligt. Met zo’n 5.000 soorten is het niet altijd makkelijk kiezen, want welke tomaat is nou het beste voor een romige soep? Ga je voor de geurende pomodori, kerstomaatjes óf… We helpen je een handje!
Naast de Hollandse kas is Italië onze hoofdleverancier van tomaten. En dat geldt voor een heleboel meer landen; alleen al uit de zuidelijke provincie Salerno reizen meer dan 2,5 miljard tomaten de wereld over. Sinds de zestiende eeuw zijn we er al dol op, maar we zagen haar niet meteen terug op bord. Onze families van heel lang terug dachten namelijk dat ze giftig was. Gelukkig kwam daar snel verandering in (rond 1700) en eten we deze mediterrane vrucht volop!
Zoals we je beloofde, helpen we je met een basislesje tomaat-kiezen:
Tomaat ‘C’ of de ronde tomaat
Als je weet dat we met onze ogen eten en kiezen, is het niet zo gek dat deze tomaat het meest verkocht wordt in Nederland. Deze ‘basistomaat’ heeft een gaaf huidje, is fris en zoetsappig maar vrij vlak van smaak. Gebruik haar voor een lichte bijt in je gerecht of als je het totaal up-spiced met kruiden.
Bijvoorbeeld in deze simpele Albóndigas met paprikapoeder, chilivlokken en peterselie.
Cherry- of kerstomaten
De cherrytomaat draagt ook de naam kerstomaatje, ze hebben namelijk ongeveer dezelfde grootte. Deze sappige mini-tomaat heeft een grote familie: alle tomaatjes van ongeveer 2 tot 4 centimeter doorsnee. Ze zijn er in het oranje, geel, dieprood of met groen-zwarte spikkels. Lekker om los te snoepen, of bijvoorbeeld bij een salade.
Vleestomaten
Vleestomaten hebben veel vruchtvlees en weinig pitjes, dat is dan ook het grote verschil met de ronde C-tomaat. Deze kanjer is bovendien stevig en laat zich graag opwarmen in de oven. Je zou het met dit recept kunnen uitproberen: tomatensalade met basilicum
Onder de vleestomaten valt ook de beroemde coeur de boeuf. Dit is het Franse ossenhart, vanwege dezelfde grootte en vorm. Dé koning onder de tomaten heeft misschien een beetje een gerimpeld uiterlijk, maar is rijk van smaak. Het bijzondere is dat deze toma’s ook groen lekker zijn. Hoe dat kan? Ze rijpen van binnen naar buiten.
Eet de coeur de boeuf in z’n puurste vorm of een tikje verwarmd. Wij kozen voor deze heerlijke Pikante tomaten met eieren, écht een plaatje.
Trostomaten
De familietak van de beroemde Tasty Tom, wat eigenlijk een merknaam is (zoals Spa-rood voor bruiswater). Zoet, soms een tikje zuur en zout tegelijk. Met de smaak van frisse bladeren, fruit en bloemen ineen. Haar veelzijdigheid zien we terug in de kookmogelijkheden: lekker als je haar stooft, bakt, kookt, of rauw snijdt door een salade – eigenlijk kan deze trostomaat alles aan.
Zoek je een recept? Dit is onze favoriet: geroosterde kip van Jamie Oliver met tomaten
Pomodori- of romatomaten
De pomodori of romatomaat lijkt een beetje op een uitgerekt eitje. Ze smaakt zoet, heeft weinig zaden en stevig vruchtvlees. Beide zijn erg geschikt voor gerechten die droog moeten blijven, zoals een tomatenchutney op een toastje of salade caprese. Wist je dat de Italiaanse pomodoro letterlijk goudappel betekent? Nou inderdaad, met haar volle smaak maakt ze iedere saus, soep, salade of stoofpot tot een feestje.
– Klassieke gazpacho
Bliktomaten
Deze tomaten zitten verstopt in een potje en worden dan ook niet op hun uiterlijk geselecteerd. Dat heeft als grote voordeel dat ze vaak op-en-top rijp zijn. Vooral in de winter een goede vervanger van de waterige kastomaten. Zelfs de kritische Italianen zweren bij tomaten uit blik, maar kiezen wel voor de beste van ‘t beste.
– Boscaiola
Sud ’n sol en gedroogde tomaten
Tomaten die gedroogd zijn moet je nog even opwarmen in warm water, anders zijn ze te taai om te eten. Daarentegen kun je sud ’n sol – semi-gedroogde tomaatjes – in z’n geheel in een salade gebruiken. Vaak worden ze bewaard in een laagje olie, laat ze daarom eerst een beetje uitlekken.
Tomatenseizoen
Goed om te weten: komen je tomaten uit Mediterrane landen, dan worden ze in de zomer of herfst geplukt. Maar in de Nederlandse kassen groeien ze kunstmatig een het hele jaar door.
Tomaat is goed te combineren met courgette en paprika. Wil jij meer weten over deze ingrediënten, klik op de linkjes.
